Plagiocefalia, czyli zespół płaskiej głowy, to coraz częściej występująca deformacja głowy niemowląt. W niektórych krajach aż połowa wszystkich dzieci rozwija tę deformację czaszki. A jedno na cztery będzie potrzebowało specjalnego kasku, aby ją skorygować.
Plagiocefalia u niemowlaka
Niemowlęta mają bardzo miękkie kości czaszki i te same powtarzające się pozycje podczas snu lub zbyt długie spędzanie czasu np. w fotelu bujanym, lub wózku mogą prowadzić do deformacji. Stały nacisk na tę samą część czaszki powoduje, że głowa się spłaszcza i nie wygląda na tak zaokrągloną, jak powinna. Jest to stan odwracalny, który nie wpływa na rozwój neurologiczny dziecka, ale należy go leczyć, jeśli się pojawił, lub w miarę możliwości unikać. Znając więc przyczyny plagiocefalii, możemy podjąć kroki, aby jej zapobiec.
Plagiocefalia u niemowlaka – przyczyny
Przyczyny plagiocefalii są genetyczne i środowiskowe. Choć te drugie są coraz częstsze niż pierwsze, wiadomo też, że występuje ona częściej u chłopców niż u dziewczynek. Najbardziej narażone na deformacje są bardzo duże dzieci oraz te, które długo leżą.
Położenie w łonie matki
Przed porodem pozycja, w jakiej dziecko znajduje się w łonie matki, jest jedną z przyczyn deformacji czaszki, długotrwałe zaklinowanie lub położenie miednicowe sprzyja pewnemu uciskowi na główkę dziecka.
Wrodzony mięśniowy kręcz szyi
Występuje od urodzenia lub w pierwszych tygodniach życia i uniemożliwia dziecku obracanie głowy na jedną stronę, ponieważ mięśnie szyi są ciaśniejsze niż normalnie. Powoduje to, że dziecko zawsze spoczywa na tym samym boku, co skutkuje plagiocefalią.
Wielokrotny poród
W ciąży mnogiej, dzieci mają mniej miejsca i czaszka może otrzymać większy nacisk.
Zbyt duży (makrosomiczny) płód
Gdy dziecko jest bardzo duże i ma ograniczoną przestrzeń w macicy, główka może być zdeformowana.
Spanie na plecach
Po urodzeniu najczęstsza przyczyna deformacji czaszki ma przyczyny posturalne, zwykle podczas snu. Niemowlęta powinny spać na plecach, aby uniknąć ryzyka nagłej śmierci. Jest to najbezpieczniejsza pozycja do spania zalecana przez pediatrów. Jednak zwiększa ona ryzyko wystąpienia plagiocefalii, ponieważ tył głowy dłużej znosi nacisk na materac. Więc co robić? W żadnym wypadku dziecko nie powinno spać w innej pozycji, ale możemy naprzemiennie układać główkę dziecka z jednego boku na drugi podczas snu na plecach.
Plagiocefalia – jak układać dziecko?
W łagodnych lub umiarkowanych przypadkach zaleca się wprowadzenie zmian postawy w celu odwrócenia deformacji głowy podczas snu, lub odpoczynku:
- układanie dziecka twarzą do dołu przez kilka minut dziennie podczas czuwania,
- unikanie noszenia dziecka w nosidełku lub wózku zawsze w tej samej pozycji (naprzemiennie z innymi metodami, takimi jak ramiona, nosidełka, chusty).
W cięższych przypadkach, zawsze z zalecenia lekarza, w leczeniu plagiocefalii stosuje się opaski ortopedyczne lub kask korekcyjny. U większości dzieci poprawa następuje w ciągu dwóch do trzech miesięcy.
